بهترین محصولات صادراتی ایران کدامند؟

اهمیت روابط تجاری خارجی برای اقتصاد دولت را به­سختی می­توان دست کم گرفت. کشور ایران به­عنوان تأمین­کنندۀ کالا و خدمات به بازار بین­المللی، توانایی­های خود را به تمام جهان نشان می­دهد و خود را به­عنوان یک شریک قابل­اعتماد نشان می­دهد که کشور­های دیگر می­توانند با آن روابط طولانی­مدت ایجاد کنند. پس ارسال محصول صادراتی ایران، کالاها و خدمات از یک کشور به کشور دیگر اشاره دارد و اساساً به معنای خروج یک کالا یا خدمت ملّی به مقصد کشور دیگری است. با این حال، دولت­ها باید مراقب باشند، تصمیمات آگاهانه بگیرند و تراز تجاری را حفظ کنند. به عبارت دیگر، صادرات ایران دارای مزایایی به شرح زیر است:

• باعث تحریک تولید کالاها، کارها و خدمات می­شود؛
• روند توسعۀ اقتصادی و رشد تولید داخلی را تسریع می­کند؛
• منبع درآمد است؛
• موقعیت پول ملّی را تقویت می­کند.

محصولات صادراتی ایران چیست؟

انواع محصولات صادراتی ایران را می­توان به دو قسمت تقسیم کرد: محصولات صادرات نفتی و محصولات غیر­نفتی. در سال­های اخیر، سیاست­های دولت بر پایۀ افزایش صادرات محصولات غیر­نفتی بوده است تا دیگر به محصولات نفتی وابسته نباشیم. به همین دلیل، در ادامه، به معرفی بهترین و مهم­ترین محصول صادراتی ایران می­پردازیم.

محصولات و مشتقات نفتی و شیمیایی، کالاهای مهم صادراتی

محصولات و مشتقات نفتی و شیمیایی از کالا­های مهم برای صادرات ایران است که سهم زیادی را به خود اختصاص داده است.

• میعانات گازی

میعانات گازی به­عنوان یکی از محصولات صادراتی ایران در سال 97 رتبۀ یک را به خود اختصاص داده است و از مهم­ترین کالاهایی است که صادر می­شود.

• روغن­های سبک و فراورده­های آن به غیر از بنزین

از دیگر محصولات صادراتی ایران که حدود یک­سوم از مجموع صادرات را با اخذ رتبۀ دوم، به خود اختصاص داده است، روغن­های سبک و فراورده­های آن به غیر از بنزین است.

• پلی­اتیلن گرید فیلم

پلی­اتیلن گرید فیلم را می­توان به­عنوان یکی از مهم­ترین محصول صادراتی ایران در نظر گرفت که رتبۀ سوم را در بین کالاهای صادراتی ایران به خود اختصاص داده است.

• پروپان مایع

پروپان مایع را می­توان به­عنوان یکی از محصولات صادراتی کشور نامید که در بین تمامی فراورده­های نفتی و غیر­نفتی صادراتی، رتبۀ چهارم را دارد.

• متانول

از سال 97، متانول در ردۀ مهم­ترین محصولات صادراتی ایران قرار گرفت و در ردۀ پنجم ایستاد.

صادرات مواد معدنی و مصالح ساختمانی

فعالیت کشور ایران در زمینۀ تولید و صادرات انواع مواد معدنی و مصالح ساختمانی، چشم­گیر بوده است. انواع محصول صادراتی ایران، خاک سرخ، سنگ گچ، سنگ روی، کرومیت، شن و ماسه، سنگ مس، سنگ آهن، سرامیک، نمک طعام، سیمان و … در طی سال به کشور­های دیگر ارسال می­شود که میزان درآمد و سود حاصل از صادرات این محصولات قابل توجه است.  مصالح ساختمانی مختلف مانند کاشی، سرامیک، آجر، سنگ، گچ و … از محصولاتی هستند که در سال 96 از کشور ما به کشورهای هم­جوار مانند عراق، ترکیه، امارات و افغانستان صادر شد.

صادرات محصولات کشاورزی و دامی

کشور ایران با وجود زمین­های کشاورزی متعدد و خاک حاصلخیز، یکی از کشور­های پیشتاز در صادرات انواع محصولات کشاورزی و دامی است. انواع میوه­های خشک و تازه، مانند سیب، هندوانه، انگور، انجیر، انواع سبزیجات، زیره، ماهی، پسته، میگو، خاویار، پوست و چرم و زعفران، از مهم­ترین محصولات صادراتی ایران است که سود زیادی را برای اقتصاد کشور به همراه دارد.

کالاهای سنتی و صنایع دستی

کالاهایی مانند انواع گلیم، فرش، سفال، قلم­کاری، مس­گری و … از مهم­ترین صنایع دستی و تقریبا مهم‌ترین محصول صادراتی ایران محسوب می­شوند که در بین این موارد، فرش ایرانی، بیشترین صادرات را به خود اختصاص داده است. این محصول، به کشور­های مختلفی مانند فرانسه، انگلستان، لبنان، امارات، ایتالیا، سوئیس و … ارسال می­شود. انواع دیگر محصولات و صنایع دستی که ایران در بین کشور­های دیگر، رتبۀ خوبی در صادرات آن­ها کسب کرده است، می­توان به پارچه­بافی، حوله­بافی، مس­گری، قلم­کاری، نساجی، گلیم و … اشاره کرد. کشور ایران با وجود اقوام و ملیت­های مختلف در کشور و وجود صنایع دستی متنوع، از بهترین صادر­کنندگان محصولات صنایع دستی به کشور­های اطراف است که سود زیادی را برای کشور به ارمغان آورده است.

صادرات ایران، کالاهای صنعتی

محصولات صادراتی ایران که در حوزۀ صنعت، به کشور­های دیگر صادر می­شوند، شامل موارد زیر است:

• کاغذ و محصولات کاغذی

کاغذ و محصولات مرتبط با آن، به­دلیل کیفیت بالا و استفاده از مواد مرغوب، از محصولات صادراتی ایران در چند سال اخیر است.

• مبلمان

مبلمان از دیگر محصول صادراتی ایران است که به­دلیل طراحی خاص و استفاده از مرغوب­ترین چوب­ها، در بین کشور­های دیگر، طرفداران بسیاری دارد.

• رادیو، تلویزیون و وسایل ارتباطی

تلویزیون، رادیو و سایر وسایل ارتباطی را می­توان در دستۀ محصولات صادراتی ایران که به کشور­های دیگر صادر می­شود، قرار داد.

• توتون و تنباکو

معمولاً شهرهای شمالی کشور مانند گيلان، مازندران، گلستان، آذربایجان غربی و … مخصوص کشت توتون و تنباکو هستند. این نوع محصولات در کشورهای همسایه، مانند افغانستان، عراق، ترکیه، روسیه و … طرفداران زیاد و بازار خوبی دارد و معمولاً توتون و تنباکوی کشت­شده به این کشور­ها صادر می­شود.

• بستنی، شیرینی و شکلات

انواع شیرینی­جات و دسر­ها در بین مردم ایران، چه بزرگ و چه کوچک، بسیار پر­طرفدار است و به همین دلیل، شیرینی­های متنوعی را تولید کرده و به عنوان محصولات صادراتی ایران به کشور­های دیگر ارسال می­کنند.

• نساجی و پوشاک

صنعت نساجی نیز از جمله صنایعی است که در چند سال اخیر به کشور­های دیگر صادرات دارد.

در لیست بالا تعدادی از محصولات صادراتی ایران را که به کشور­های دیگر صادر می­شود، بیان کردیم؛ اما باید بدانید که تعداد محصولات صادراتی ایران بسیار زیاد است.

مهم­ترین کشورهای وارد­کنندۀ کالاها و محصولات ایرانی کدام کشورها هستند؟

کشورهایی مانند افغانستان، چین، امارات، جمهوری آذربایجان، گرجستان، پاکستان و ترکیه، انواع محصولات صادراتی ایران را خریداری می­کنند.

محصولات کشاورزی صادراتی ایران

همان­طور که گفته شد، ایران دارای خاک حاصلخیز و زمین­های کشاورزی فراوانی است که شرایط آب­و­هوایی مناسب نیز باعث شده است امکان کشت انواع محصولات کشاورزی میسر باشد؛ به همین دلیل، انواع میوه­ها مانند موز، هندوانه، گوجه­فرنگی، پسته و … را کشت کرده و به کشور­های دیگر صادر می­کنند.

معمولاً کشاورزانی که به تولید محصولات کشاورزی می­پردازند، با هدف تأمین نیازهای خوراکی این کار را انجام می­دهند و هدف آن­ها از تولید، صادرات محصولات کشاورزی نیست. در نتیجه، این موضوع باعث می­شود که استاندارد­هایی که برای تولید و ارسال محصول صادراتی ایران باید رعایت شود، از سوی کشاورز نادیده گرفته شود و بسیاری از محصولات در این میان، از بین بروند.

همان­طور که قبلاً گفته شد، محصولات کشاورزی به­عنوان محصولات صادراتی غیر­نفتی اهمیت بسیاری در صادرات دارد؛  به همین دلیل، برخی از محصولاتی را که به کشور­های دیگر صادر می­شود، لیست کرده­ایم:

• صادرات پرتقال

معمولاً این میوه را در شهر­های شمالی به­دلیل کیفیت بالای آن کشت می­کنند که به کشور­های همسایه، مانند عراق صادر می­شود.

• صادرات کشمش

کشمش یا انگور خشک، از محصول صادراتی ایران است که بیشتر از انگور صادر می­شود و طرفداران زیادی را به خود اختصاص داده است.

• صادرات صیفی­جات

انواع صیفی­جات تولید­شده در کشور، به­دلیل کیفیت بالای آن مورد توجه کشورهایی مانند روسیه قرار گرفته است.

• صادرات مرکبات

انواع مرکبات شامل لیمو، نارنگی، پرتقال و‌‌ … است که همان­طور که گفته شد، در شمال کشور کشت می­شود و به روسیه و عراق فرستاده می­شود.

• صادرات کیوی

تولید کیوی در کشور با کیفیت بالا انجام می­شود و از این نظر، ایران رتبۀ هشتم را به خود اختصاص داده است. کیوی نیز همانند سایر محصول صادراتی ایران به کشور­های هم­جوار مانند روسیه و عراق فرستاده می­شود.

• صادرات سیب­زمینی

سیب­زمینی از جمله محصولات صادراتی ایران در زمینه کشاورزی است که در بین کشاورزان طرفدار زیادی دارد و به مقدار زیاد تولید می­شود که مورد استقبال کشور­های دیگر نیز قرار گرفته است.

• صادرات تخمۀ آفتابگردان

طبیعتاً محصولاتی که کیفیت بالایی داشته باشند، مورد استقبال زیادی قرار می­گیرند. تخمۀ آفتابگردان نیز از جمله محصولاتی است که هم به­صورت فله­ای و هم بسته­بندی­شده صادر می­شود و در هر دو روش، کیفیت بالایی دارد.

• صادرات گندم

گندم نه تنها در ایران، بلکه در کشورهای اروپایی نیز طرفدار بسیاری دارد و صادرات آن اهمیت خاصی دارد.

• صادرات بادمجان

بادمجان از جمله محصول صادراتی ایران است که هم می­توان در مزارع و هم در گلخانه پرورش داد و در دستۀ صیفی­جات قرار دارد و همانند محصولات دیگر مانند فلفل­دلمه­ای، گوجه­فرنگی و … به کشور­های همسایه صادر می­شود.

• صادرات فلفل­دلمه­ای

فلفل­دلمه­ای که به کشور­های دیگر صادر می­شود، دارای کیفیت بسیار بالا و تازگی است که معمولاً به­صورت بسته­بندی­شده صادر می­شود.

• صادرات کاهو

کاهو که خواص بی­شماری دارد، چه در داخل و چه در خارج، به­عنوان یک محصول پر­طرفدار برای درست­کردن سالاد استفاده می­شود که به­صورت بسته­بندی­شده ارسال می­شود.

• صادرات میوه و تره­بار

میوه­های مختلفی سالیانه به کشور­های همسایه و هم­جوار صادر می­شود که از مهم­ترین آن­ها، آلو، زردآلو، هلو و سیب هستند که به­خاطر آب­و­هوای مناسب و شرایط خاک مرغوب، با کیفیت بالا تولید و صادر می­شوند.

• صادرات توت­فرنگی

توت­فرنگی از میوه­های خوشمزه و خوش­طعمی است که تولید آن در چند سال اخیر بسیار زیاد شده است و با تولید انبوه، به کشور­های دیگر صادر می­شود.

• صادرات سیر

معمولاً حجم زیادی از سیری که در کشور تولید می­شود، به­عنوان محصول صادراتی ایران به کشور­های دیگر صادر می­شود.

• صادرات سیب

سیب یکی از محصولات صادراتی ایران است که در کشور بسیار تولید می­شود و می­توان آن را برای کشور­هایی که شرایط مناسب برای تولید سیب ندارند، مانند پاکستان ارسال کرد‌.

• صادرات هندوانه

صادر­کردن هندوانه به­دلیل وزن زیاد و شکل ظاهری آن، دارای شرایط خاصی است و معمولاً کشورهایی مانند روسیه، قطر، امارات و … مقصد این صادرات هستند.

• صادرات خربزه

خربزه از مهم­ترین صیفی­جات و محصول صادراتی ایران است که به کشور­های آلمان، امارات، کویت، عراق، افغانستان و … صادر می­شود.

• صادرات انار

انار از میوه­های خوشمزه و خوش­طعمی است که به­دلیل راحتی صادرات، به کشور­های همسایه صادر می­شود.

صادرات خیار

خیار دارای ویتامین­های مورد­نیاز بدن است که هم در گلخانه و هم در مزارع، تولید شده و به عنوان محصول صادراتی ایران کشور­های دیگر صادر می­شود.

نکات پایانی

صادرات و واردات شامل فعالیت­های مربوط به تجارت خارجی، ورود و خروج یا خرید­و­فروش کالا یا خدمات از یک کشور به کشور دیگر است.

طبق گفتۀ وزارت امور خارجه، صادرات را می­توان در موارد زیر طبقه­بندی کرد:

مستقیم: به این معنی که فرایند صادرات، به­طور کامل توسط شرکت صادرکننده انجام می­شود؛ یعنی تمام مراحل از جمله مستندسازی، تحقیقات بازار، معاملات مالی و غیره، برای تولیدکننده شناخته­شده است.

 غیر­مستقیم: فروش توسط شرکتی که کالای صادراتی را تولید می­کند، انجام نمی­شود. بدین معنی که شرکت صادرکننده در هیچ یک از مراحل آن، مسئولیتی در قبال تجارت خارجی محصول ندارد و این کار را به شرکت­های با­تجربه در این زمینه، می­سپارد.

این فعالیت‌ها تأثیر زیادی بر اقتصاد یک کشور می‌گذارند که نشان‌دهندۀ پتانسیل آن در بخش صنعت و همچنین، کاستی‌های آن است. بنابراین، صادرات عبارت است از فروش و ارسال محصولات و خدمات از یک کشور به کشور دیگر. به­طور معمول، کشورها، شرکت­ها یا مؤسساتی که قصد دارند تجارت خود را گسترش دهند، بازار خود را متنوع و از نظر اقتصادی رشد کنند، با نگاه به خارج از کشور، بازارشان را گسترش می­دهند.